Racjonalne gospodarowanie terenami pogórniczymi i poprzemysłowymi. Konferencja projektu OPI TPP 2.0

Podczas konferencji zorganizowanej w ramach projektu „Rozbudowa systemu zarządzania terenami pogórniczymi na terenie Województwa Śląskiego –OPI TPP 2.0” pracownicy Głównego Instytut Górnictwa przedstawili wstępne wyniki prac projektowych, założenia metodologiczne narzędzi analitycznych do waloryzacji terenów pogórniczych i poprzemysłowych, a także informacje dotyczące tworzonej bazy danych.

28 września br. Piotr Cofałka, z-ca dyrektora ds. badań i rozwoju IETU wziął udział w konferencji dotyczącej założeń metodologicznych i wstępnych wyników prac projektu OPI TPP 2.0 "Rozbudowa systemu zarządzania terenami pogórniczymi na terenie województwa śląskiego”. Tereny zdegradowane działalnością przemysłową, a szczególnie górniczą, stanowią zasoby o wymiernej wartości inwestycyjnej, kulturowej, a także przyrodniczej. Brak informacji o tych terenach dotyczących kwestii własnościowych, prawnych oraz środowiskowych bardzo często ogranicza proces ich przekształcania oraz hamuje wprowadzanie nowych funkcji gospodarczych lub tworzenie przestrzeni publicznych.

Celem projektu OPI TPP 2.0 jest wdrożenie nowej, ogólnodostępnej e-usługi w postaci bazy danych terenów pogórniczych i poprzemysłowych wraz z waloryzacją tych obszarów, na rzecz wsparcia procesu ich przekształceń i ponownego wykorzystania, jako ważnego zadania transformacji regionów górniczych.

Konferencję otworzyli Wojciech Kałuża wicemarszałek Województwa Śląskiego oraz Jan Bondaruk, zastępca dyrektora ds. Inżynierii Środowiska Głównego Instytutu Górnictwa. Wstępne wyniki prac projektowych, założenia metodologiczne narzędzi analitycznych do waloryzacji terenów pogórniczych i poprzemysłowych, a także informacje o tworzonej bazie danych przedstawili dr Adam Hamerla i zespół pracowników Głównego Instytutu Górnictwa.

W trakcie konferencji zaprezentowano zakres wsparcia eksperckiego w ramach Inicjatywy START oraz doświadczenia w zagospodarowywaniu terenów poprzemysłowych i transformacji energetycznej na przykładzie wybranych projektów. Omówiono również możliwości finansowania działań transformacyjnych regionu z nowego instrumentu Komisji Europejskiej – Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. W konferencji wziął także udział dr Wolfhart Pohl, przedstawiciel Banku Światowego, który odniósł się do działań tej instytucji realizowanych w ramach transformacji regionów górniczych, transformacji energetycznej i sprawiedliwej transformacji.

W trakcie dyskusji Piotr Cofałka, z-ca dyrektora ds. badań i rozwoju IETU zwrócił uwagę na kwestie potencjalnego lub rzeczywistego zanieczyszczenia gruntu i wód podziemnych terenów poprzemysłowych.

Z punktu widzenia nowych funkcji dla terenów pogórniczych i poprzemysłowych istotna jest informacja o ich zanieczyszczeniu i ocena związanego z tym ryzyka zdrowotnego – mówi Piotr Cofałka. – Wyniki analizy ryzyka zdrowotnego wskazują na możliwość zagospodarowania terenu w wybranym kierunku, np. tereny rekreacyjne i zielone, tereny mieszkaniowe, tereny przemysłowe czy usługowe, albo narzucają konieczność remediacji całości lub części  terenu, aby zrealizować określony scenariusz zagospodarowania. Dlatego informacja o stopniu zanieczyszczenia terenu powinna być dostępna w projektowanym systemie.

Warto podkreślić, że wśród podmiotów zaangażowanych w przygotowanie procesu zagospodarowania obiektów oraz terenów po zlikwidowanych kopalniach i zakładach przemysłowych od końca lat 80. XX wieku jest Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, który zajmuje się analizą i oceną przydatności tych terenów do nowych funkcji gospodarczych, społecznych i przyrodniczych.

Więcej informacji nt. wydarzenia, prezentacje oraz zapis video: Konferencja w ramach projektu „Rozbudowa systemu zarządzania terenami pogórniczymi na terenie województwa śląskiego”(OPI-TPP 2.0) - Regionalne Obserwatorium Terytorialne (slaskie.pl)