Światowy Dzień Gleby 5 grudnia – Utrzymuj glebę żywą, chroń bioróżnorodność gleby
Gleba pełni kluczową rolę w produkcji żywności i najczęściej pod tym punktem oceniamy jej wartość. A przecież gleba służy nam na wiele innych sposobów. Jest elementem obiegu wody w przyrodzie. Woda zawarta w glebie odżywia rośliny, pozwala ograniczyć koszty nawadniania oraz zmniejsza występowanie suszy. Zdrowa gleba daje życie zdrowym organizmom glebowym – mikroorganizmom m.in. bakteriom, grzybom, nicieniom oraz większym organizmom, takim jak owady, pajęczaki, dżdżownice, krety, a także roślinom, które poprawiają spoistość i strukturę gleby, sprawiając, że jest bardziej przepuszczalna dla wody i gazów. Jednocześnie, gleba dzięki możliwości wiązania dwutlenku węgla i udziałowi w obiegu gazów cieplarnianych wpływa na klimat. Po oceanach gleba jest największym magazynem dwutlenku węgla na Ziemi.
W tym roku celem Światowego Dnia Gleby, który obchodzimy 5 grudnia, jest zwrócenie uwagi na bioróżnorodność gleby.
Koniecznie musimy poprawić zrozumienie roli, jaką różnorodność biologiczna gleby odgrywa w podtrzymaniu całego życia na Ziemi – mówi dr hab. Marta Pogrzeba, prof. IETU., która jest członkiem Mission Board for Soil Health and Food. programu HORYZONT EUROPA 2021-2027 – Mimo, że stale pogłębiamy wiedzę o glebie to w dalszym ciągu znamy tylko 1% bakterii i grzybów. Dla lepszego zrozumienia znaczenia gleby konieczne jest modelowanie procesów, które w niej zachodzą i prognozowanie zmian. Wsparcie dla kolejnych badań oraz działania ukierunkowane w szczególności na ochronę gleby i jej różnorodności biologicznej są przedmiotem Misji programu HORYZONT EUROPA „Caring for soil is caring for life”.
Gleba jest podsystemem w każdym ekosystemie lądowym, takim jak łąka, las, czy pole uprawne. Trudniej natomiast zauważyć, jak ważną rolę odgrywa w mieście, choć usługi ekosystemowe świadczone przez glebę w miastach to nie tylko skwery, parki, place zabaw czy zieleń przyuliczna. Gleba pomaga w utrzymaniu różnorodności biologicznej w mieście. Jeśli nie zajmują jej budynki i nie jest pokryta betonem czy asfaltem spowalnia spływ powierzchniowy wód opadowych, retencjonuje wodę, dodatkowo ją filtrując. Pozwala obniżać temperaturę w mieście podczas upałów, podnosząc jednocześnie wilgotność powietrza. Przyczynia się do zapobiegania powodziom i suszom.
Gleby w miastach posiadają wiele funkcjonalności, mamy gleby na terenach produkcyjnych lub post-industrialnych, obciążone zanieczyszczeniami, które trzeba neutralizować. W miastach są również gleby, które mogą być wykorzystane do nowych funkcji związanych z rozwojem upraw miejskich. Lepsze zrozumienie roli gleb miejskich w kontekście poprawy jakości przestrzeni miejskiej pozwoli na wprowadzanie rozwiązań z zakresu planowania i gospodarowania przestrzenią miejską, wpisujących się w procesy rozwoju miast inteligentnych i neutralnych klimatycznie – podkreśla dr inż. arch. Justyna Gorgoń, która brała udział w opracowaniu "Europeans’ Strategic Research Agenda for Integrated Spatial Planning, Land Use and Soil Management".
W piątek, 4 grudnia, w godz. 10.00-16.15 odbędzie się inauguracja EU Soil Observatory
Więcej informacji: https://ec.europa.eu/jrc/en/event/workshop/launch-event-eu-soil-observatory