Badanie składu materiałowego odpadów komunalnych
Z danych GUS wynika, że w 2015 r. w Polsce zebrano prawie 11 mln ton odpadów komunalnych, z czego ponad połowa (55%) została przeznaczona do odzysku. Recyklingowi poddano 26% (2,9 mln ton), unieszkodliwieniu termicznemu w spalarniach 13% (1,4 mln ton), biologicznemu przetwarzaniu 16% (1,7 mln ton) odpadów komunalnych. Podstawowym sposobem postępowania z odpadami komunalnymi było deponowanie ich na składowiskach – 44% ich ogólnej ilości (tj. 4,8 mln ton) przeznaczono do składowania.
Badanie odpadów komunalnych odbieranych i zbieranych w mieście czy gminie umożliwia rozpoznanie ilościowe i materiałowe części nadających się do recyklingu oraz do przekształcania termicznego – podkreśla Marek Matejczyk, ekspert wiodący IETU z zakresu gospodarki odpadami i zasobami. – To są informacje niezbędne do zaplanowania systemu gospodarki odpadami, czyli podjęcia decyzji o wyborze metod zbierania, przetwarzania odpadów, zaprojektowania instalacji, oceny jakości produktów recyklingu itp.
Odpady komunalne mają specyficzny charakter, zmieniający się w zależności od wielu czynników, takich jak: rodzaj zabudowy mieszkaniowej, wyposażenie techniczne i sanitarne budynków np. rodzaj ogrzewania, lokalizacja obiektów usługowo-handlowych. Istotny wpływ na skład odpadów ma m.in.: świadomość i proekologiczne nastawienie mieszkańców, sposób organizacji selektywnego zbierania surowców wtórnych oraz kompostowanie przydomowe, a także pory roku.
W przypadku strumieni odpadów komunalnych, których skład zmienia się okresowo, badaniami obejmujemy cykle zmienności, najlepiej w ciągu 12 miesięcy. Badaniom poddawane są strumienie odpadów komunalnych zbieranych w regionie gospodarowania odpadami – np. zmieszane odpady komunalne, zmieszane odpady komunalne suche i mokre, selektywnie zbierane odpady komunalne np. tworzywa sztuczne – informuje Marek Matejczyk. – Próbki odpadów z poszczególnych strumieni dzielone są na sitach na różne frakcje granulometryczne w zależności od celu prowadzenia badań odpadów. Na przykład, gdy celem badań jest uzyskanie podstawowej charakterystyki odpadów, wówczas zaleca się podział odpadów na frakcje granulometryczne: drobną, średnią i grubą oraz odsiew o dużych gabarytach. Dla każdej z frakcji określa się skład materiałowy w celu rozpoznania ilości materiałów nadających się do recyklingu lub do przekształcania termicznego.
Ze składem materiałowym odpadów wiążą się w bezpośredni sposób ich właściwości. Każdy ze składników charakteryzuje się bowiem zawartością składników biodegradowalnych, materiałów przydatnych do odzysku, wartością ciepła spalania.
Źródło: GUS, Ochrona środowiska 2016, www.stat.gov.pl