#zdrowagleba – bezcenny i żywy zasób
Sprawdź ile wiesz o glebie! Zapraszamy do sprawdzenia swojej wiedzy o glebie w quizach na temat gleb, które przygotowała Misja Zdrowa Gleba i Żywność Programu Horyzont Europa.
Na glebach dobrej jakości produkujemy na świecie większość żywności. Gleby to zasób niezwykle cenny, różnorodny i pełen życia. Prof. Julian Aleksandrowicz mówił „Jesteś tym co jesz”, a żywność daje nam gleba. Jednak ten element biosfery, mający kluczowe znaczenie dla ludzi oraz wszystkich gatunków zwierząt i roślin żyjących na lądzie lub w wodzie, jest systematycznie ograniczany i niszczony. Intensywne użytkowanie gruntów może znacząco i na wiele sposobów wpływać negatywnie na glebę i jej funkcje, m.in. przez uszczelnienie, erozję, zagęszczenie, depozycję zanieczyszczeń, zaburzenie stosunków wodnych, wyjałowienie, ograniczenie bioróżnorodności.
Misja Zdrowa Gleba i Żywność, jedna z pięciu, przygotowujących podstawy Programu Ramowego Horyzont Europa na lata 2021-2027, opracowała materiały edukacyjne dot. gleb w formie quizów.
Odpowiedzialność za ochronę tych niezbędnych zasobów spoczywa na nas wszystkich jako konsumentach, rolnikach jako producentach żywności, ale także lokalnych, krajowych, europejskich i światowych politykach i decydentach – podkreśla dr hab. Marta Pogrzeba, prof. IETU, która reprezentuje Polskę w Zarządzie Misji Programu Ramowego Horyzont Europa.
Wykorzystanie terenu w Europie
Zgodnie z klasyfikacją przyjętą w projekcie Corine Land Cover programu Copernicus.
Źródło: Sygnały EEA 2019
Wierzchnia warstwa gleby ma grubość zaledwie 20-30 cm. Zawiera dużą ilość węgla organicznego i dzięki temu jest najbardziej produktywną warstwą powierzchni Ziemi. Formowanie się jednego centymetra wierzchniej warstwy gleby to proces trwający od kilkuset do kilku tysięcy lat. Biorąc pod uwagę ten fakt, warstwa ta stanowi zasób nieodnawialny.
W quizie porównujemy Ziemię do jabłka, którego skórka obrazuje jak cienka jest warstwa gleby. Trzeba wiedzieć, że tylko 10-15% powierzchni ziemi stanowią dobre gleby – mówi prof. M. Pogrzeba – Edukacja społeczeństwa na temat roli i znaczenia gleb jest niezbędna w celu lepszego zrozumienia zagadnień związanych z utrzymaniem ich areału i poprawą ich jakości. Dlatego tak ważny jest recykling terenu. Ponowne użytkowanie i zmiana przeznaczenia zajętych już gruntów.
Sprawdź, ile wiesz o glebie!
Gra Jabłko – gleba – wersja PL
Quiz „Ile wiesz o glebie” – wersja EN
Dr hab. Marta Pogrzeba, prof. IETU reprezentuje Polskę w Zarządzie Misji Programu Ramowego Horyzont Europa "Soil Health and Food".
Jest ekspertem EIP AGRI Focus Group Protecting Agricultural Soils From Contamination, a także Focus Group Sustainable Industrial Crops in Europe.
Od 2010 r. kieruje w IETU grupą remediacyjną prowadząc badania dotyczące fitoremediacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi, wykorzystania roślin energetycznych w procesach remediacji gleb, oceny fitotoksyczności podłoża dla roślin, komponowania pokryw roślinnych na terenach zanieczyszczonych oraz podłoży zastępczych z materiałów odpadowych (artificial soil).